Yemen Halkı, ABD Yaptırımları Altında Finansal Erişimi Sağlamak İçin DeFi'ye Yöneliyor

Yemen'deki yerel halk, ABD yaptırımları nedeniyle geleneksel bankacılık hizmetlerine erişimin kesilmesiyle birlikte, finansal ihtiyaçlarını karşılamak için merkeziyetsiz finans (DeFi) platformlarına yöneliyor. Blockchain analiz firması TRM Labs'e göre, Yemenliler giderek artan bir şekilde DeFi protokollerini fon göndermek ve almak, havale yönetmek ve yerel finansal hizmetlerdeki aksaklıkları aşmak için kullanıyor. TRM verilerine göre, Yemen'deki kripto ile ilgili web trafiğinin %63'ünden fazlası artık DeFi platformlarına bağlıyken, küresel merkezi borsalar sadece %18'ini oluşturuyor. Bu eğilim, ABD'nin Husilere ve Yemen'in finansal altyapısına yönelik çeşitli yaptırımlarının ardından geliyor. Özellikle Husi kontrolündeki bölgelerde yaşayanlar, bankacılık kurumlarının çalışamaz veya güvenilmez hale gelmesiyle birlikte merkeziyetsiz araçlara yöneliyor.

Peer-to-peer (eşler arası) kripto işlemleri de sınır ötesi transferler ve havaleler için kullanılıyor. Bu işlemlerin hacmi hala nispeten düşük olsa da, resmi alternatiflerin yokluğunda merkeziyetsiz altyapının giderek benimsendiğini gösteriyor. TRM Labs, kriptonun Yemen'deki cazibesinin, yerel finansal hizmetlerdeki aksaklıkları aşma ve finansal dayanıklılık sağlama yeteneğinde yattığını belirtiyor. Ayrıca, DeFi kullanımındaki artışın, kullanıcıların aracı olmadan işlem yapmalarına olanak tanıyan sistemlere olan talebin arttığını gösterdiğini ekliyor. Mevcut birkaç bağımsız kripto borsasıyla birlikte, Yemenliler aynı zamanda artık geleneksel hizmetlerin yanı sıra kripto da sunan yerel para hizmetleri işletmelerine yöneliyor.

TRM Labs tarafından takip edilen Yemen merkezli bir kripto borsası, Ocak 2024'te Husilerin Biden yönetimi tarafından tekrar terör örgütü olarak listelenmesinin ardından aktivitede %270'lik bir artış yaşadı. Bu artış, Donald Trump'ın seçilmesini ve ardından 2025 başlarında Yabancı Terör Örgütü olarak tanımlanmasını takiben tekrar %223'e yükseldi. TRM Labs, uluslararası yaptırımlar sadece Husilere değil, aynı zamanda ana müttefikleri İran'a karşı da sıkılaştıkça, Yemen'de kripto benimsenmesinin artmaya devam etmesini bekliyor. Bu kısıtlamalar, hem sivilleri hem de yaptırıma tabi tutulan aktörleri kriptoyu giderek artan oranda benimsemeye itebilir ve geleneksel finansal seçenekler giderek sınırlı hale geldikçe kullanımın hem ölçek hem de karmaşıklık açısından genişlemesi muhtemeldir.

Yemen, kriz zamanlarında kriptoya yönelen tek ülke değil. Ukrayna ve Rusya gibi Doğu Avrupa ülkeleri de, kurumsal ve bireysel kullanıcıların devam eden istikrarsızlık ortamında merkeziyetsiz finansa giderek daha fazla güvenmesiyle birlikte, benimsenmede bir artışa tanık oldu. Ukrayna, 2023 ile 2024 arasında büyük kurumsal DeFi işlemlerinde %362'lik bir artış kaydetti. Benzer şekilde, Arjantinliler ise Mart 2024'te %276'yı aşan enflasyondan korunmak için USDT ve USDC gibi stabilcoinlere yöneldi.

Sonuç olarak, Yemen'deki mevcut finansal zorluklar, kripto paraların ve özellikle DeFi platformlarının benimsenmesini hızlandırıyor. Bu durum, yaptırımların ve geleneksel finansal hizmetlere erişim kısıtlamalarının bir sonucu olarak ortaya çıkıyor ve finansal özgürlük arayışının bir yansıması olarak değerlendirilebilir.