Yapay Zeka Çağında Finansal Suçlarla Mücadele: Şeffaflık ve İş Birliği Zorunluluğu

Yapay zeka (AI), finansal suçları hızlandırarak finans sektörünün savunma mekanizmalarını zorluyor. Dolandırıcılar, derin sahtecilikler oluşturmak, kişiye özel oltalama saldırıları düzenlemek ve sentetik kimlikler üretmek için AI'yı kullanıyor. Bu taktikler, geleneksel uyum sistemlerinin takip edemeyeceği kadar hızlı gelişiyor, bu da mevcut yaklaşımlarda ciddi bir açığa yol açıyor.

AI'nın bu yükselen tehdidine rağmen, birçok kuruluş, araçların açıklanabilir, şeffaf veya tam olarak anlaşılır olup olmadığını kontrol etmeden kendi AI sistemlerini kullanmaya başlıyor. Açıklanabilirlik, finansal uyumda kullanılan herhangi bir AI sistemi için temel bir gereklilik haline getirilmezse, bir opaklık biçimini diğeriyle değiştirme riskiyle karşı karşıya kalırız, bu da kamuoyu veya düzenleyicilerle güven oluşturmayacaktır.

Sentetik kimlik dolandırıcılığındaki artışa dikkat çekiliyor. Siber suçlular, gerçek ve sahte verileri birleştirerek gerçekçi, uydurma kimlikler oluşturmak için AI kullanıyor. Derin sahtecilik teknolojisi de sahtekarlık araçlarına eklenerek CEO'lar, düzenleyiciler veya aile üyelerinin inandırıcı taklitlerini oluşturmayı mümkün kılıyor. Kişiselleştirilmiş oltalama saldırıları da AI tarafından desteklenerek, güven kazanmaya ve değer elde etmeye yönelik mesajlar gönderiliyor.

Geleneksel, kural tabanlı uyum sistemleri, saldırganların yenilikleri ve savunucuların yavaşlığı arasındaki uyumsuzluk nedeniyle yetersiz kalıyor. Makine öğrenimi ve öngörücü analizler daha uyarlanabilir çözümler sunsa da, bu araçların çoğu opak. Bir finans kurumu, AI sisteminin bir işlemi neden işaretlediğini açıklayamazsa, düzenleyicilere, müşterilere veya mahkemelere kararını savunamaz. Özellikle kripto para alanında, AI'nın güvenlik ve uyumda kullanılması, etkili olmanın yanı sıra adil, denetlenebilir ve anlaşılır olmalıdır.

Finansal suç artık izole olaylarla sınırlı değil. Uyum profesyonellerinin AI çıktılarını sorgulaması ve değerlendirmesi, dolandırıcılık tespiti ve KYC'de kullanılan ML sistemlerinin dış denetimlerinin yapılması gerekiyor. Şeffaflığı savunmalarımıza dahil etmezsek, sistemi korumuyor, başarısızlığını otomatikleştireceğiz.

Sonuç olarak, finans sektörünün AI'yı etkili ve güvenilir bir şekilde kullanabilmesi için şeffaflık, hesap verebilirlik ve iş birliği esastır. Açıklanabilirlik, özellikle KYC/AML, dolandırıcılık tespiti ve işlem izleme gibi yüksek riskli uyum fonksiyonlarında kullanılan AI sistemleri için bir ön koşul olmalıdır. Bu, sadece en iyi uygulama değil, aynı zamanda hayati bir altyapıdır.