Web3 Dünyasında 'Pump-and-Dump' Dolandırıcılığına Karşı Korunma Rehberi

Web3 ekosisteminde 'pump-and-dump' dolandırıcılığı, kripto para birimlerinin fiyatını manipüle etmek amacıyla gerçekleştirilen bir tür piyasa sahtekarlığıdır. Bu tür dolandırıcılıklar, genellikle belirli bir kripto paranın fiyatını yapay olarak yükseltmek için koordineli alımlar ve yanıltıcı bilgiler kullanılarak başlar. Amaç, yatırımcıları çekmek ve token değerini şişirmektir. Daha sonra, dolandırıcılar yüksek fiyattan ellerindeki tokenleri satarak büyük kar elde ederler, bu da diğer yatırımcıların ellerinde değersiz tokenlerle kalmasına neden olur.

Bu tür dolandırıcılıkların Web3 dünyasında yaygınlaşmasının nedenleri arasında, merkeziyetsiz yapı, anonimlik ve 7/24 işlem yapılabilmesi yer alır. Bu özellikler, dolandırıcıların izini sürmeyi ve onları sorumlu tutmayı zorlaştırır. Ancak son zamanlarda, düzenleyici kurumların bu tür dolandırıcılıklara karşı daha fazla önlem almaya başladığı görülmektedir. Örneğin, 2024 Ekim ayında 'Operation Token Mirrors' adlı operasyonla 25 milyon dolar değerinde malvarlığına el konulmuş ve 18 kişi hakkında dava açılmıştır.

'Pump-and-dump' dolandırıcılıkları genellikle dört aşamada gerçekleşir: ön lansman, lansman, pump (fiyat yükseltme) ve dump (fiyat düşürme). Ön lansman aşamasında, yeni veya düşük değerli bir token etrafında hype oluşturulur. Lansman aşamasında, bilinçsiz etkileyiciler aracılığıyla daha fazla yatırımcı çekilir. 'Pump' aşamasında, yanıltıcı bilgiler ve sahte haberler yayılarak tokenin fiyatı yapay olarak yükseltilir. Son olarak, 'dump' aşamasında, dolandırıcılar yüksek fiyattan ellerindeki tokenleri satarak kar elde ederler, bu da fiyatın hızla düşmesine neden olur.

Bu tür dolandırıcılıklardan korunmak için, tanımadığınız kişilerden gelen yatırım tavsiyelerine karşı dikkatli olunmalı, sosyal medya reklamlarına şüpheyle yaklaşılmalı ve kısa sürede yüksek getiri vaat eden tekliflerden kaçınılmalıdır. Kendi araştırmanızı yapmak ve riskinizi dağıtmak da önemlidir. Herhangi bir yatırımı yapmadan önce projeyi, kurucularını ve geçmişini dikkatlice incelemek gerekmektedir.

Sonuç olarak, Web3 dünyasında 'pump-and-dump' dolandırıcılıkları yaygın bir sorun olmaya devam etmektedir. Yatırımcıların bu tür dolandırıcılıklara karşı dikkatli olmaları ve bilinçli kararlar almaları, kayıplardan korunmanın en etkili yoludur.