Vitalik Buterin'den Yeni 'Trustless Manifesto': Merkeziyetsizliğe Vurgu

Ethereum'un kurucu ortağı Vitalik Buterin, merkeziyetsizlik ve sansür direncini destekleyen yeni bir bildiri olan "Trustless Manifesto"yu kaleme aldı ve imzaladı. Bildiri, geliştiricileri benimseme adına aracı ve kontrol noktaları eklemekten kaçınmaya teşvik ediyor. Bildiride, barındırılan bir düğüm veya merkezi bir aktarıcı entegre edildiği andan itibaren güvenilirlikten ödün verildiği belirtiliyor. Bu durumun zararsız görünse de alışkanlık haline geldiği ve her kontrol noktasında protokolün daha az izinsiz hale geldiği vurgulanıyor.

Manifestoda, güvenilirlik kavramının sonradan eklenen bir özellik olmadığı, özün kendisi olduğu belirtiliyor. Ayrıca, verimlilik, kullanıcı deneyimi ve ölçeklenebilirlik gibi faktörlerin güvenilir bir temel olmadan kırılgan olduğu ifade ediliyor. Karmaşıklığın merkezileşmeye yol açtığı durumlarda, her kolaylık kod satırının bir darboğaz haline gelebileceği hatırlatılıyor.

Manifesto herhangi bir kişi veya şirketi hedef almasa da, bazı Ethereum katman 2 çözümleri, benimsemeyi hızlandırmak için ölçeklenebilirliğe odaklanarak merkeziyetsizlikten ödün vermekle eleştirildi. Bildiride, başarının saniyedeki işlem sayısıyla değil, işlem başına azaltılan güvenle ölçüldüğü vurgulanıyor. Aracıların bağımlılığı, geçtiğimiz ay yaşanan Amazon Web Services (AWS) çöküşünde doğrudan görüldü. Coinbase'in Base zinciri, AWS tabanlı sıralayıcısının çevrimdışı olması nedeniyle yaklaşık %25'lik bir iş hacmi kaybetti. Buna karşılık, Arbitrum ve Optimism, çok bulutlu kurulumlarla tam olarak çalışır durumda kalarak daha fazla direnç gösterdi.

Bildiriyi, Ethereum ekosisteminden birçok kişi imzaladı. Buterin ayrıca, sıfır bilgi kanıtları, hesap soyutlama ve gizliliği artıran diğer şifreleme çözümlerini teşvik ederek Ethereum'u daha 'cypherpunk' yapmayı hedefliyor. Bu bildiri, Buterin'in daha önce desteklediği ilk manifesto değil. Aralık 2023'te, 'Ethereum'u tekrar cypherpunk yapmak' için çağrıda bulunmuştu. Bu gelişmeler, Ethereum'un son zamanlarda kurumsal kabul görmesiyle paralel seyrediyor.