Seyahat Kuralı (Travel Rule) Nedir? Kripto Varlık Transferlerinde Yeni Dönem

Seyahat Kuralı olarak bilinen düzenleme, kripto varlık transferlerinde şeffaflığı artırmak ve kara para aklamayı önlemek amacıyla tasarlanmıştır. Bu düzenleme, kripto para borsaları, bankalar, tezgah üstü piyasalar (OTC) ve diğer finansal kuruluşlar gibi sanal varlık hizmet sağlayıcılarını (KVHS) kapsamaktadır. Kural, belirli bir eşiğin üzerindeki kripto işlemlerinde, işlemlerin kaynağını ve hedefini belirlemeyi zorunlu kılar.

Seyahat Kuralı'ndan Kimler Etkilenir?

Bu kural, sanal varlık hizmet sağlayıcıları, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve kripto borsaları dahil olmak üzere, kripto para işlemleri gerçekleştiren tüm işletmeleri etkilemektedir. Farklı ülkeler bu kuralı farklı zamanlarda uygulamaya koymuştur. Örneğin, Singapur ve Birleşik Krallık'ta yürürlükte olan kural, Avrupa Birliği'nde 2024 sonuna kadar tam olarak uygulanmaya başlanacaktır.

Türkiye'deki Seyahat Kuralı Uygulamaları

Türkiye'de, 25 Aralık 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan düzenlemeye göre, lisanslı kripto para borsalarının 25 Şubat 2025 itibarıyla kripto varlık transferlerini kayda almaları gerekmektedir. Paribu gibi borsalar, bu düzenlemeye uyum sağlamak için alıcı ve gönderici bilgilerini isteyecektir. Bu düzenlemelerin platform üzerindeki işlemleri etkilemeyeceği belirtilmektedir.

Seyahat Kuralı Hangi Bilgileri Gerektiriyor?

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Seyahat Kuralı'na göre, işlem öncesinde başlatıcı KVHS tarafından şu bilgilerin doğrulanması gerekmektedir:

• Oluşturanın adı
• Menşei hesap numarası
• Menşei sahibinin fiziksel adresi VEYA
• Gönderenin TC kimlik numarası veya müşteri kimliği veya doğum tarihi ve yeri

Ayrıca, yararlanıcı KHVS tarafından da şu bilgilerin doğrulanması gerekmektedir:

• Yararlanıcının adı
• Yararlanıcının hesap numarası

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Nedir?

1989'da kurulan FATF, başlangıçta kara para aklamayla mücadele etmek amacıyla kurulmuş olup, daha sonra terörizmin finansmanını da kapsamına almıştır. FATF, bu tür faaliyetleri önlemek için uluslararası standartlar belirler ve bu standartlara ulaşılması için yasal ve düzenleyici reformlar yapılmasını sağlar. Şu anda 39 üyesi bulunmaktadır ve 200 ülke, standartlarını uygulamayı taahhüt etmektedir.

Sonuç

Seyahat Kuralı, kripto para piyasasında daha fazla şeffaflık sağlayarak, kara para aklama ve terörizmin finansmanı gibi yasa dışı faaliyetlerle mücadelede önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye'de 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek olan bu düzenleme, kripto para borsalarının ve kullanıcılarının uyum sağlamasını gerektirecektir. Bu düzenleme, kripto varlık işlemlerinin daha güvenli ve denetlenebilir hale gelmesine katkı sağlayacaktır.