Ethereum'un Fusaka Yükseltmesi, Ölçeklenebilirliği İyileştirmek İçin PeerDAS'ı Tanıtıyor

Ethereum, 3 Aralık 2025'te gerçekleşen Fusaka hard fork'u ile ölçeklenebilirliği artırmayı hedefleyen PeerDAS yükseltmesini duyurdu. Bu yükseltme, Ethereum'un uzun süredir ihmal edilen eşler arası (P2P) ağ katmanına odaklanıyor. Vitalik Buterin, P2P ağının önemine dikkat çekerek, bu alandaki eksikliklerin giderilmesinin Ethereum'un geleceği için kritik olduğunu belirtiyor.

PeerDAS, veri dağıtımını iyileştirerek, merkezi sistemlere olan bağımlılığı azaltmayı amaçlıyor. Bu sayede, ağdaki veri yayılım hızı ve güvenilirliği artırılıyor, düğümler üzerindeki yük hafifletiliyor ve genel ağ istikrarı iyileştiriliyor. PeerDAS, özellikle rollup'ların desteklenmesi için büyük önem taşıyor. Rollup'lar, yüksek verimlilik sağlayabilmek için güvenilir ve etkin veri dağıtımına ihtiyaç duyuyor. PeerDAS, ağın bu ihtiyacını karşılayarak daha dirençli ve ölçeklenebilir hale gelmesini sağlıyor.

Yükseltme, 2024'te EIP-4844 ile tanıtılan Veri Kullanılabilirliği Örneklemesi (DAS) üzerine inşa edildi. DAS, düğümlerin tüm verileri indirmeden blob kullanılabilirliğini doğrulamasına olanak tanıyarak layer-2 çözümleri için verim artışı sağladı. PeerDAS, bu modeli Ethereum'un P2P katmanına uyarlayarak, veri örnekleme sorumluluğunu eşler arasında yayıyor. Bu strateji, veri kullanılabilirliği için merkezi sistemlere olan bağımlılığı en aza indiriyor ve ağın daha kolay ölçeklenmesini sağlıyor.

Buterin'e göre, Fusaka yükseltmesi Ethereum'un ölçeklendirme yol haritasında yeni bir dönemin başlangıcını işaret ediyor. Özellikle, konsensüs ve blok üretimine odaklanmanın, ağ oluşturma çalışmalarını gölgede bıraktığını belirtiyor. PeerDAS ile Ethereum, verimli veri dağıtımı yoluyla yüksek düzeyde ölçeklenebilirliğe ulaşmaya daha yakın hale geliyor. Sonuç olarak, Fusaka hard fork'u, Ethereum'un daha verimli veri işleme ve daha iyi ağ performansı için zemin hazırlıyor.