BIS Raporu: Stablecoinler Modern Finans Sisteminde Gerçek Para Olarak İşlev Görmüyor

Uluslararası Ödemeler Bankası'nın (BIS) 2025 Yıllık Ekonomik Raporu, stablecoinlerin modern bir finans sisteminde gerçek para olarak hizmet verme yeteneğini sorguluyor. Rapor, stablecoinlerin etkili parasal araçları tanımlayan üç temel kriter olan “tekillik”, “esneklik” ve “bütünlük” testlerinde başarısız olduğunu belirtiyor.

BIS, stablecoinleri gerçek paradan çok finansal varlıklara benzeyen “dijital hamil senetleri” olarak tanımlıyor. Rapor, “Stablecoinler, parasal sistemin temel direği olarak hizmet verme açısından üç testte de zayıf performans gösteriyor” diyor. Merkez bankası destekli paranın aksine, stablecoinler özel kuruluşlar tarafından ihraç ediliyor ve genellikle dalgalı oranlarda işlem görüyor. Bu durum, parasal tekilliğin temel ilkesini zedeliyor.

İkinci test olan esneklik, şokları absorbe etmek ve yüksek değerli ödeme taleplerini karşılamak için kritik öneme sahip. BIS, “stablecoinlerin ek arzı, sahipleri tarafından tam peşin ödeme gerektirir” diyerek, bunu merkez bankalarının gerektiğinde likidite sağladığı modern bankacılık sistemlerinin esnekliğinin zıttı olan bir “katı peşin ödeme düzenine” benzetiyor.

Rapora göre, üçüncü ve belki de en vahim başarısızlık, bütünlük alanında yatıyor. Özellikle kamuya açık blok zincirleri üzerinde barındırılmayan cüzdanlar aracılığıyla işlem görenlerin tasarımı, stablecoinleri finansal suçlara karşı savunmasız hale getiriyor. BIS, “Stablecoinlerin, parasal sistemin bütünlüğünü teşvik etme konusunda önemli eksiklikleri var” şeklinde belirtiyor ve kara para aklama, yaptırımlardan kaçınma ve terörizmin finansmanı risklerine karşı duyarlılıklarına dikkat çekiyor.

BIS, sınır ötesi erişilebilirlik ve daha düşük işlem maliyetleri gibi özellikler nedeniyle stablecoinlere olan talebin devam ettiğini kabul etmekle birlikte, bu araçların yalnızca sınırlı ve iyi düzenlenmiş bir rol oynaması gerektiğini savunuyor.

Bu raporun ardından, USDC'nin arkasındaki şirket olan Circle'ın hisseleri Salı günü %15'ten fazla düşüşle 222 dolara geriledi. CRCL hisseleri Pazartesi günü tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 299 dolara ulaşmıştı.

Özetle, BIS raporu stablecoinlere karşı sert bir tutum sergilerken, tokenizasyonu gelecek nesil parasal ve finansal sistem için “dönüştürücü bir yenilik” olarak övüyor. Kripto topluluğunda bazıları, BIS'in stablecoinlere genel olarak olumsuz yaklaşımının, küresel merkez bankalarının sahip olduğu bir düzenleyici kuruluş olması göz önüne alındığında “sürpriz olmadığını” belirtiyor.